Στα πλαίσια του Breast Awareness, ο μήνας Οκτώβριος είναι αφιερωμένος στην ενημέρωση για τον Καρκίνο του Μαστού.
Στην παρακάτω συνέντευξη, η Χειρούργος Μαστού και Διευθύντρια της κλινικής μαστού
Αμαρουσίου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Φιορίτα Πουλακάκη, θα σας ενημερώσει σχετικά με:
- τον τακτικό προληπτικό έλεγχο και πώς αυτός σώζει ζωές,
- τις αλλαγές στο lifestyle και τι ακριβώς μπορεί να προκαλέσει ή να μας βοηθήσει να αποφύγουμε μια κακοήθεια, είτε έχουμε είτε όχι ιστορικό,
- τι είναι η “μαστογραφία αναφοράς” και πότε πρέπει να γίνει πρώτη φορά,
- ποιες είναι οι εξετάσεις που πρέπει να γίνονται ετησίως, ποιες είναι οι πιο πιθανές ηλικίες που μπορεί να εμφανιστεί μια κακοήθεια και άλλα πολλά!
Το μήνυμα είναι σαφές ότι η πρόληψη σώζει ζωές. Στα πλαίσια της υπηρεσίας μας Feel Healthy, η Φιορίτα Πουλακάκη, προσφέρει σε όλους τους πελάτες της Feel Safe Insurance Agents, προνομιακή τιμή σε κλινική εξέταση με έκπτωση 50%, κατόπιν συνεννόησης με τη γραμματεία στο τηλέφωνο 2106862036.
Τέλος, ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, με τον οποίο συνεργάζεται, παρέχει εξαιρετικές προσφορές με προνομιακές τιμές. Μπορείτε να βρείτε την προσφορά στο site τους και πιο συγκεκριμένα στο παρακάτω link: https://bit.ly/3TkhUwA
✨ Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την συνέντευξη✨
Γιατί ο κανόνας «μαστογραφία ετησίως μετά τα 40» δεν ισχύει για όλες τις γυναίκες.
Η αλήθεια είναι ότι εμείς οι γυναίκες έχουμε έναν άτυπο κανόνα, όχι ιδιαίτερα ασφαλή
τελικά, σε ότι αφορά τον διαγνωστικό έλεγχο του μαστού μας, προκειμένου να προστατευτούμε από τον καρκίνο: Μαστογραφία κάθε χρόνο μετά τα σαράντα! Αυτός είναι ένας γενικός κανόνας, που λίγο πολύ όλες οι γυναίκες γνωρίζουν.
Κι όμως, αυτός ο γενικός κανόνας δεν φαίνεται ότι ισχύει για όλες, αφού η διάγνωση και
θεραπεία του καρκίνου του μαστού είναι μια εξατομικευμένη υπόθεση με πολλές νέες
διαγνωστικές εξετάσεις και νέες θεραπείες να έχουν προστεθεί στη φαρέτρα της Ιατρικής.
Η Φιορίτα Πουλακάκη, Χειρουργός μαστού, Διευθύντρια της κλινικής μαστού
Αμαρουσίου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, εξηγεί όλες τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες που
χρειάζεται να γνωρίζει μια γυναίκα, για να προστατέψει τον μαστό της από τη νόσο που
αφορά τουλάχιστον 1 στις 8 γυναίκες.
Κυρία Πουλακάκη, τι αλλάζει σε ότι αφορά τον καρκίνο του μαστού σε σχέση με την ηλικία; Ποιος είναι ο επιπολασμός της νόσου; Πόσο αυξάνεται η πιθανότητα να νοσήσει μια γυναίκα από καρκίνο του μαστού όσο μεγαλώνει;
Στις ηλικίες κάτω των 30 ετών η πιθανότητα μια γυναίκα να νοσήσει είναι εξαιρετικά μικρή. Δεν είναι αδύνατο, όμως. Θα πρέπει να συντρέχουν κι άλλοι λόγοι, όπως να είναι φορέας κάποιας παθογόνου μετάλλαξης που να σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού. Στη δεκαετία 30 με 40 αρχίζει και αυξάνεται η πιθανότητα. Το ίδιο ισχύει για την ηλικία 40 με 50 που είναι ακόμα πιο αυξημένη η πιθανότητα. Η peak ηλικιακή ομάδα εμφάνισης της νόσου είναι η δεκαετία των 50 μέχρι την ηλικία των 60. Από αυτή την ηλικία και έπειτα, όσο αυξάνεται η ηλικία αυξάνεται και λίγο περισσότερο η πιθανότητα.
Υπάρχει κάποια άλλη συσχέτιση όσον αφορά στην ηλικία της γυναίκας που
διαγιγνώσκεται με καρκίνο του μαστού;
Θα το θέσω αλλιώς. Όσο πιο μεγάλη είναι μια γυναίκα που θα έρθει με ένα εύρημα ψηλαφητό, τόσο πιο πιθανό αυτό να είναι μια κακοήθεια. Αν έρθει μια γυναίκα κάτω των 30 χρόνων με ένα ψηλαφητό εύρημα, τότε είναι πιο πιθανό να μην είναι κακοήθεια. Στις μεγαλύτερες γυναίκες επομένως τα ψηλαφητά μορφώματα συνήθως είναι πάρα πολύ ύποπτα.
Πλέον όμως είναι λίγο δύσκολο να φτάσουμε σε ψηλαφητά μορφώματα λόγω των προληπτικών εξετάσεων. Έτσι δεν είναι;
Πράγματι. Αν μια γυναίκα υποβάλλεται στο τακτικό ετήσιο προληπτικό (προσυμπτωματικό) έλεγχο, που απαιτείται με βάση την ηλικία και το ιστορικό της, είναι λίγο απίθανο να φτάσει να έχει ψηλαφητό εύρημα.
Θέλω να μας υπενθυμίσετε το τυπικό πρωτόκολλο των προληπτικών εξετάσεων.
Πρώτα απ’ όλα διαχωρίζουμε τις γυναίκες με βάση τον κίνδυνό τους. Μια γυναίκα που έχει
ιστορικό καρκίνου μαστού -δηλαδή επιβαρυμένη γυναίκα που στο οικογενειακό της
περιβάλλον έχουν νοσήσει- ο έλεγχός της πρέπει να ξεκινάει 10 χρόνια νωρίτερα από την
ηλικία εμφάνισης καρκίνου στον νεώτερο συγγενή.
Εξηγήστε το με ένα απλό παράδειγμα.
Αν η μητέρα νόσησε στα 40 με καρκίνο του μαστού, η κόρη πρέπει να αρχίσει να κάνει
μαστογραφίες στα 30.
Για τις γυναίκες που δεν έχουν ιστορικό καρκίνου μαστού, τι ισχύει;
Καλό είναι από τη δεκαετία 20 – 30 μια γυναίκα να γνωρίσει τον μαστό της, κάνοντας αυτοεξέταση και απευθυνόμενη σε έναν εξειδικευμένο γιατρό προκειμένου να της δείξει
πώς να εξετάζεται και να συστήσει ενδεχόμενα απεικονιστικές εξετάσεις (υπέρηχο,μαγνητική μαστογραφία κλπ) .
Και «μαστογραφία αναφοράς» πότε πρέπει να κάνει μια γυναίκα, όταν δεν έχει
οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού;
Στα 35 θα πρέπει να κάνει τον πρώτο έλεγχο: ψηφιακή μαστογραφία, υπερηχογραφία και
κλινική εξέταση από ειδικευμένο χειρουργό μαστού (μαστολόγο όπως μας αποκαλούσαν
παλαιότερα).
Και στη συνέχεια, αν η μαστογραφία της είναι καθαρή, κάθε πότε πρέπει να επαναλαμβάνει την μαστογραφία;
Υπερηχογράφημα κάθε χρόνο από τα 35 και από τα 40 και μετά ετησίως μαστογραφία, υπέρηχο και κλινική εξέταση. Αν υπάρχει εύρημα ή κάτι παθολογικό, το ψάχνουμε περαιτέρω με άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις που πλέον έχουμε στη διάθεσή μας.
Θέλετε να μου πείτε ποιες είναι αυτές;
Μαγνητική μαστογραφία, υπερηχογράφημα 3D, ψηφιακή τομοσύνθεση, μαστογραφία με
σκιαγραφικό και άλλες. Ανάλογα με τα ευρήματα εξατομικεύουμε και την περαιτέρω
διαγνωστική διαδικασία.
Πάντα επί ευρήματος στις εξετάσεις αυτές συνιστάται ιστολογική ταυτοποίηση, δηλαδή
παρακέντηση που μπορεί να είναι καθοδηγούμενη από υπέρηχο προκειμένου να
διαπιστώσουμε σίγουρα περί τίνος πρόκειται και να αποφασίσουμε αν χρήζει παρακολούθησης ή χειρουργικής θεραπείας.
Σε διαγνωστικό επίπεδο επομένως έχετε πολλά όπλα. Σε επίπεδο θεραπείας;
Έχουμε πολλές αλλαγές, δηλαδή πολύ περισσότερα φάρμακα. Εφαρμόζουμε πιο
στοχευμένες τεχνικές, εντοπίζουμε τις βλάβες και κάνουμε πού πιο σπάνια ριζικές επεμβάσεις. Τα μικρά στοχευμένα και λιγότερα επεμβατικά χειρουργεία είναι αυτά που πλέον προτιμούμε. Γεγονός που μειώνει και τις επιπλοκές. Οι χειρουργικές μας δηλαδή προσεγγίσεις τείνουν να είναι λιγότερο παρεμβατικές, καθοδηγούμενες στοχευμένα και η
τάση είναι να κάνουμε μικρότερα χειρουργεία πιο minimal invasive. Βέβαια, υπάρχει και το
παράδοξο της αύξησης του αριθμού των αμφοτερόπλευρων ριζικών επεμβάσεων. Η
αύξηση των γονιδιακών τεστ έχει αυξήσει και τον αριθμό των γυναικών που χρειάζονται
μεγαλύτερες, ριζικότερες προφυλακτικές επεμβάσεις, ως στρατηγική μείωσης του
κινδύνου να νοσήσουν από καρκίνο του μαστού.
Εννοείτε τις προληπτικές μαστεκτομές;
Ναι, και τις συστήνουμε στις γυναίκες που έχουν κάποια παθογόνο γονιδιακή μετάλλαξη και επομένως έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν, με όλες τις δυνατότητες που έχουμε μετά για αποκατάσταση με τη βοήθεια της πλαστικής χειρουργικής για την αποκατάσταση
του μαστού στον ίδιο χρόνο.
Τι άλλο έχει αλλάξει σε επίπεδο θεραπείας;
Έχει αλλάξει η προσέγγισή μας, επειδή υπάρχουν κατάλληλα φάρμακα για συγκεκριμένους
τύπου καρκίνου μαστού, ακόμα και για τους πιο επιθετικούς που αυξάνουν την συνολική
επιβίωση. Επομένως, χρησιμοποιούνται πιο στοχευμένες θεραπείες. Επίσης, μπορεί να μην
επέμβουμε χειρουργικά ως πρώτη κίνηση στην αντιμετώπιση ενός καρκίνου του μαστού.
Παλιά προχωρούσαμε αμέσως σε χειρουργείο και μετά στη χημειοθεραπεία. Τώρα σε
κάποιες περιπτώσεις μπορεί η σειρά των θεραπειών να αλλάξει. Να κάνουμε στοχευμένη
χημειοθεραπεία, όταν γνωρίζουμε ότι με αυτόν τον τρόπο θα μικρύνει ο όγκος και μετά να
επέμβουμε χειρουργικά.
Υπάρχει κάποια άλλη αλλαγή σε επίπεδο θεραπείας ή διάγνωσης την οποία αξίζει να
αναφέρουμε;
Ναι τα γονιδιακά τεστ είναι ευρύτερα. Γονιδιακά δεν μελετούμε πλέον μόνο τα δυο γνωστά
γονίδια BRCA1 και BRCA2 που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού.
Εξετάζουμε πολύ περισσότερα γονίδια και ανάλογα πορευόμαστε προληπτικά.
Η προσέγγιση επίσης δεν είναι πάντα η σύσταση μαστεκτομής.
Ο εντοπισμός κάποιας γονιδιακής παθογόνου μετάλλαξης που συνδέεται με αύξηση
κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου μαστού μάς βοηθάει να εξατομικεύσουμε το πλάνο
πρόληψης. Προτείνουμε εξατομικευμένο screening βάση του ατομικού κινδύνου και
καθοδηγούμε με άλλους τρόπους.
Μπορεί δηλαδή η παρέμβασή μας να μην είναι ούτε χειρουργική ούτε φαρμακευτική, αλλά
να γίνει με συστάσεις για αλλαγή τρόπου ζωής.
Για ποιες life style αλλαγές μιλάτε, ακριβώς;
Απώλεια βάρους- γιατί η παχυσαρκία είναι γνωστό ότι επιβαρύνει, διακοπή καπνίσματος,
αποχή από αλκοόλ, ένταξη άσκησης στη ζωή, αποφυγή χορήγησης ορμονικής
υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση και αντισυλληπτικών επί πολλά συνεχή έτη.
Όλα αυτά προσφέρουν μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού για όλες τις
γυναίκες πόσο μάλλον για εκείνες που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Μια και θέσατε το θέμα τις ορμονικής θεραπείας κατά την εμμηνόπαυση, μπορείτε να
γίνεται πιο συγκεκριμένη; Πόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για μια γυναίκα που θέλει να
κάνει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης κατά την εμμηνόπαυση;
Η χρήση ορμονικής υποκατάστασης κατά την εμμηνόπαυση διπλασιάζει το κίνδυνο
εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Είναι γνωστό όμως ότι η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης βοηθάει στην πρόληψη
άλλων προβλημάτων που έρχονται λόγω της εμμηνόπαυσης όπως οστεοπόρωση,
υπέρταση, γήρανση, κολπική ξηρότητα. Τι προτείνετε σε γυναίκες με τέτοια προβλήματα
υγείας;
Το πρώτο που χρειάζεται μια γυναίκα που σκέφτεται να πάρει ορμονική θεραπεία κατά την
εμμηνόπαυση είναι να γνωρίζει αν ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου για καρκίνο μαστού.
Η κάθε γυναίκα σε συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό της ζυγίζει τη νοσηρότητα και τα
υπόλοιπα προβλήματα που πιθανόν να αντιμετωπίζει με το ενδεχόμενο όφελος από την
ορμονοθεραπεία και αποφασίζει. Δεν είναι πάντα εύκολη η απόφαση, ούτε υπάρχουν
χρυσοί κανόνες σε ότι αφορά την υγεία.
Οι εξωσωματικές που μπορεί να έχει κάνει μια γυναίκα, δεδομένου ότι έχει πάρει
φάρμακα που περιέχουν ορμόνες, δεν συνδέονται με την αύξηση ρίσκου καρκίνου
μαστού;
Οι μέχρι τώρα έρευνες δείχνουν ότι δεν επηρεάζεται ο κίνδυνος μιας γυναίκας να
αναπτύξει καρκίνο του μαστού από προηγούμενες εξωσωματικές.
Είστε Πρόεδρος του ιδρύματος Build the bridge. Θέλετε να μας πείτε περισσότερα για αυτό;
Είναι ένας Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός που ιδρύσαμε τον Μάιο του 2021 μαζί με τον
Ογκολόγο κ.Γιώργο-Μάριο Μακρή. Στόχος μας είναι η ισότιμη πρόσβαση των Ελληνίδων
που πάσχουν από καρκίνο του μαστού ή γυναικολογικούς καρκίνους σε εξειδικευμένες και
πιστοποιημένες υπηρεσίες υγείας. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες με χαμηλά εισοδήματα,
άνεργες, άπορες ή γυναίκες που ζουν σε ακριτικές περιοχές να έχουν την δυνατότητα να
αντιμετωπισθούν σε εξειδικευμένες ιδιωτικές κλινικές της Αθήνας, εντελώς δωρεάν.
Who is who
H Φιορίτα Πουλακάκη είναι Χειρουργός Μαστού, Διευθύντρια της κλινικής μαστού
Αμαρουσίου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και ακολούθησε την ειδικότητα της
Γενικής χειρουργικής στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Αρεταίειον» στην Αθήνα, ενώ σε
όλη τη διάρκεια της ειδίκευσής της εργάστηκε στη μονάδα μαστού στο ίδιο νοσοκομείο.
Ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στην Ιατρική Σχολή του Καποδιστριακού
Πανεπιστημίου της Αθήνας τον Δεκέμβριο του 2001.
Με την ολοκλήρωση της ειδικότητάς της ως γενικός χειρουργός συνέχισε την εκπαίδευσή
της ως χειρουργός μαστού στην κλινική μαστού του St Mary’s Hospital, στο Λονδίνο, όπου
εκπαιδεύτηκε σε όλο το φάσμα των ογκοπλαστικών τεχνικών της χειρουργικής του μαστού
και ειδικά στην άμεση αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή. Εξειδικεύτηκε στον εντοπισμό
και στη βιοψία του λεμφαδένα φρουρού (Sentinel Node Biopsy) παρακολουθώντας το
πλήρες course του Royal College of Surgeons of England & University College (UCL) στο
Λονδίνο.
Είναι Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής εταιρείας Europa Donna, the European Breast Cancer
coalition και Πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού Ιδρύματος Build A Bridge Foundation.
Τι είναι το Build a Bridge Foundation.
Το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα Build a Bridge ιδρύθηκε τον Μάιο του 2021, από δύο
ανθρώπους που μοιράζονται το ίδιο όραμα, έναν κόσμο χωρίς ανισότητες στην υγεία: τον
Μακρή Γιώργο-Μάριο, Γυναικολόγο-Ογκολόγο και την Πουλακάκη Φιορίτα, Χειρουργό
μαστού. Δραστηριοποιείται στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας σε ότι
αφορά την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού και των γυναικολογικών κακοηθειών
στην Ελλάδα, στηρίζοντας ασθενείς κοινωνικές ομάδες (ανασφάλιστους, ασθενείς με
χαμηλό ετήσιο εισόδημα, μακροχρόνια ανέργους, ασθενείς που ζουν σε απομακρυσμένες
περιοχές με δύσκολη πρόσβαση κλπ.).
Σκοπός του Ιδρύματος, είναι η άμεση πρόσβαση σε ολοκληρωμένη ιατρική περίθαλψη και
φροντίδα σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού ή για γυναικολογικές κακοήθειες, που δεν
έχουν την δυνατότητα, είτε λόγω οικονομικών ή γεωγραφικών περιορισμών.
Η ιατρική περίθαλψη περιλαμβάνει την χειρουργική αντιμετώπιση και τις
συμπληρωματικές ογκολογικές θεραπείες καθώς και την παρακολούθηση τους μετά την
ολοκλήρωση των θεραπειών.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση γίνεται σε πιστοποιημένες μονάδες για τον καρκίνο του
μαστού και τον Γυναικολογικό καρκίνο.